Câu chuyện tranh chấp xung đột nội bộ tại CTCP Vận chuyển Sài Gòn Tourist (Saigontourist Transport , mã: STT) – đơn vị sở hữu thương hiệu taxi vang bóng một thời Saigontourist đang là yếu tố kìm hãm sự phát triển của doanh nghiệp, ảnh hưởng đến giá cổ phiếu trên sàn.
Như Thời báo Kinh Doanh đã thông tin trước đó, hồi đầu tháng 6/2020, cổ đông lớn nắm giữ 21,8% vốn kiêm thành viên Hội đồng quản trị (HĐQT) của Saigontourist Transport là ông Nguyễn Văn Hồng đã làm đơn yêu cầu Tòa án mở thủ tục phá sản khi cho rằng công ty hoạt động không hiệu quả, dẫn tới thua lỗ vượt vốn điều lệ, mất khả năng thanh toán.
Sau khi xem xét chứng cứ và tình trạng hoạt động thực tế của Saigontourist Transport, Tòa án nhân dân (TAND) Tp.HCM đã quyết định không mở thủ tục phá sản đối với công ty. Quyết định có hiệu lực kể từ ngày ban hành (22/6/2020). Những tưởng đã “sóng yên, biển lặng” nhưng câu chuyện xung đột lợi ích tại đây đã chuyển lên một mức độ phức tạp mới.
Căng thẳng không hồi kết
Ngay sau khi TAND Tp.HCM ban hành quyết định không mở thủ tục phá sản đối với Saigontourist Transport, phía ông Nguyễn Văn Hồng đã có đơn đề nghị TAND cấp cao tại Tp.HCM xem xét lại quyết định này. Trong đơn ông Hồng vẫn đề cập đến khoản lỗ lũy kế 93 tỷ đồng vượt vốn điều lệ, công nợ phải trả ngắn hạn lớn hơn tài sản ngắn hạn là 32 tỷ đồng.
Saigontourist Transport kinh doanh thua lỗ liên tiếp kể từ năm 2015 đến nay.
Đặc biệt, tại báo cáo tài chính năm 2019, kiểm toán tiếp tục nhấn mạnh "khả năng tiếp tục hoạt động của công ty phụ thuộc vào khả năng tạo ra nguồn tiền từ hoạt động kinh doanh và việc tiếp tục hỗ trợ tài chính từ các cổ đông để có thể thanh toán các khoản nợ khi đến hạn".
Do thua lỗ 3 năm liên tiếp, cổ phiếu của công ty bị hủy niêm yết trên HoSE và chuyển sang đăng ký giao dịch trên thị trường UPCoM.
Ngoài ra, ông Hồng còn cho biết đã cung cấp tài liệu chứng minh Saigontourist Transport không thực hiện nghĩa vụ thanh toán khoản nợ trong 3 tháng kể từ ngày đến hạn nhưng Tòa án chỉ căn cứ vào giải trình của công ty, chưa chỉ định một đơn vị độc lập để thẩm định giá trị tài sản còn lại của Saigontourist Transport mà đã ban hành quyết định không mở thủ tục phá sản là thiếu căn cứ.
Được biết, những lục đục nội bộ của Saigontourist Transport không phải bây giờ mới xảy ra mà đã kéo dài gần 10 năm, từ việc tranh chấp ban điều hành cũ tại ĐHĐCĐ 2013 cho đến bất đồng giữa 2 nhóm quản trị Nhật – Việt giai đoạn 2014-2020.
Đỉnh điểm là vào tháng 7/2020 , HĐQT cũ do ông Đỗ Phan Châu làm Chủ tịch HĐQT (đã từ nhiệm) triệu tập cuộc họp HĐQT để xem xét thanh lý hàng loạt tài sản có giá trị như thanh lý 100 xe taxi, thanh lý khu đất hơn 600 m2 tại quận Gò Vấp (Tp.HCM), thanh lý xe đào tạo…
Diễn biến này đã đẩy Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) thường niên 2014 trở thành nơi đấu tố, chỉ trích ban lãnh đạo tại vị. Tại thời điểm này, ban lãnh đạo cũ chính thức từ nhiệm, nhường chỗ cho nhóm cổ đông người Nhật gồm ông Kakazu Shogo, ông Ryotaro Ohtake, ông Nguyễn Văn Hồng (người đệ đơn yêu cầu phá sản mới đây).Trong đó, ông Kakazu Shogo kiêm nhiệm chức vụ Tổng giám đốc công ty.
Những tưởng, sự thay đổi này sẽ khiến Saigontourist Transport “rũ bùn đứng dậy” song câu chuyện lợi ích tại đây lại rẽ sang hướng khác khi ban điều hành mới tố người cũ gây nhiều tổn thất cho công ty, cùng với đó là câu chuyện tranh chấp như hiện nay giữa các lãnh đạo người Nhật và người Việt (vốn đã từng là một phe).
Saigontourist Transport còn lại gì?
Tiền thân từ doanh nghiệp Nhà nước với thương hiệu Taxi Saigontourist, Saigontourist Transport còn sở hữu Công ty Bảo vệ Long Vân với danh mục nhiều khách hàng tên tuổi. Mảng đào tạo lái xe cũng tương đối khả quan, mang lại mức lợi nhuận cao.
Tuy nhiên, sự bất đồng ban lãnh đạo khiến mọi kế hoạch kinh doanh đều không thể thông qua, chưa kể đến những vấn đề chuyển nhượng tài sản còn bỏ ngỏ. Hiện, Saigontourist Transport còn vướng hàng chục tỷ khoản nợ tiền thuế đất tại 99C Phổ Quang, P2, Tân Bình, Tp.HCM không thể giải quyết được.
Tính đến cuối năm 2019, tổng tài sản công ty chỉ còn gần 40 tỷ đồng, giảm hơn 18% (~7 tỷ) so với đầu kỳ. Năm 2019 Công ty cũng tiến hành bán một số tài sản để trang trải chi phí. Công ty hiện có công nợ ngắn và dài hạn tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) trị giá 2.347 tỷ đồng nhằm thanh toán tiền thuê đất; 6.057 tỷ (ngắn và dài hạn) tại Công ty Tài chính Toyota Việt Nam nhằm mua ô tô nhãn hiệu Toyota. Những khoản nợ hai tổ chức này hiện đã được cơ cấu vào nhóm nợ cần chú ý.
Trên thị trường chứng khoán, ngay sau khi chuyển xuống giao dịch trên UPCoM, cổ phiếu STT thường xuyên rơi vào cảnh không có giao dịch, có thời điểm còn kéo dài vài tháng. Hiện, STT đã có mức giá là 1.500 đồng/cp, giảm gần 84% so với cách đây hơn 2 năm và chỉ được giao dịch vào ngày thứ Sáu hàng tuần. Thanh khoản của STT cũng ghi nhận giảm hơn 70% kể từ khi mới lên sàn.
Trong email trao đổi của Saigontourist Transport với Thời báo Kinh Doanh mới đây, ban lãnh đạo công ty cho rằng, từ một vài năm trở lại đây, Saigontourist Transport luôn phải hứng chịu sự chống đối từ một nhóm cổ đông chỉ vì lợi ích nhóm.
Về cổ đông lớn, thành viên HĐQT Nguyễn Văn Hồng, Saigontourist Transport cho biết, dù nằm trong HĐQT nhưng không hề phối hợp giải quyết những vấn đề còn tồn đọng tại công ty, không thông qua bất kỳ phương án kinh doanh nào do Tổng giám đốc đề xuất.
“Hành động của ông Hồng đã gây không ít điều tiếng cho công ty khiến nhiều đối tác đồng loạt tạm ngưng hợp tác với Saigontourist Transport để chờ quyết định của TAND về việc phá sản”, văn bản của công ty nêu rõ.
Thực tế, chưa bàn đến câu chuyện ai đúng ai sai ở đây nhưng với những gì đang diễn ra tại Saigontourist Transport nếu trong thời gian tới không có sự chuyển biến tích cực hơn trong công tác hòa giải thì việc phá sản chỉ là “một sớm, một chiều”.
Linh Đan